Tasarım Tescilinin Aşamaları

tasarım koruması inovasyonu destekler — **Tasarım Koruması ( Image by rawpixel.com on Freepik )**

Bir tasarımın tescil ettirilerek tescilli tasarım korumasından faydalanılabilmesi için ülkemizde ilgili kurum olan TÜRKPATENT'e başvuru yapılması gerekmektedir. Bu başvurunun ardından gerekli incelemeler yapıldığında tasarım başvurusunun şekli ve içerik açısından bir eksiğinin olmadığı tespit edildiğinde, tasarım tescil için bültende yayınlanır. Bültende üçüncü kişiler tarafından tasarıma yönelik bir itiraz gelmez ise veya itiraz gelse de reddedilirse bu durumda tasarımın tesciline karar verilecektir. İstenen sonuç bu şekilde olmakla birlikte çoğunlukla süreç böyle ilerlemeyebilir, çünkü tasarım başvurusunda eksiklikler tespit edilebilir, başvuru içerik açısından uygun bulunmayabilir veya yayınlandıktan sonra üçüncü kişiler başvuruya itiraz edebilir. Bu durumda tescil süreci uzayabilmektedir. Sürece ilişkin detaylar aşağıdaki grafikte açıklanmıştır; Ttasarım tescilinin aşamaları

fotoğrafta tasarım tescili için hangi süreçlerin gerçekleştiği anlaşılıyor. — tasarım tescil süreci

TASARIM TESCİLİNİN AŞAMALARI

A. Tasarım Başvurusu

B. Şekli İnceleme

C. İçerik Yönünden İnceleme

D. Yayın

E. Tescil

A. TASARIM BAŞVURUSU

Aşagıya eklenen ilgili maddelerde bir tasarım başvurusu yapılırken tasarım başvurusuna hangi bilgilerin eklenmesi gerektiği belirtilmiştir. Tasarım başvurusu uygulamada TÜRKPATENT'in websitesindeki başvuru formunun doldurulması ile yapılmaktadır. Maddelerde görüldüğü üzere; başvuru formu, tasarımın görsel anlatımı, tasarımın kullanıldığı ürünün adı gibi unsurlar başvuruda istenen bilgilerdir. Kanunun 63. maddesine göre eğer rüçhan talebi varsa bu da başvuru yapılırken belirtilmelidir. Patent ve faydalı model başvurusunun aksine tasarım başvurusu yapıldıktan sonra rüçhan hakkından yararlanma talebi yapılmamaktır. Böyle bir talep varsa başvuru ile birlikte yapılmalıdır.

Sınai Mülkiyet Kanunu'nun 61. Maddesi'nin birinci fıkrası bir tasarım başvurusunun kapsamını belirtmiştir. Buna göre;

“Tasarım başvurusu;

a) Başvuru sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri içeren başvuru formunu,

b) Tasarımın görünümünü yansıtan ve yayım yoluyla çoğaltılmaya elverişli görsel anlatımını,

c) Tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün adını,

ç) Tasarımcının veya tasarımcı grubundaki tasarımcıların adlarını,

d) Tescil isteme hakkının tasarımcı veya tasarımcılardan ne şekilde elde edildiğine ilişkin bilgiyi,

e) Varsa yayım erteleme talebini,

f) Vekil tayin edilmişse vekile ilişkin bilgiyi,

kapsar.”

Başvuruya ilişkin rüçhan talebi varsa, bu da belirtilmelidir. Sınai Mülkiyet Kanunu Madde 63;

“(1) Rüçhan hakkı talebi başvuruyla birlikte yapılır. Bu talebe ilişkin belgeler, başvuru tarihinden itibaren üç ay içinde Kuruma sunulur. Aksi takdirde rüçhan hakkından yararlanma talebi yapılmamış sayılır.

........”

B. ŞEKLİ İNCELEME

Tasarım başvurusu yetkili kurum TÜRKPATENT tarafından ilk olarak şekli açıdan incelenir. Aşağıda belirtilen ilgili kanun maddesine göre, Kurum başvurunun ilgili başvuru kanun ve yönetmelikte belirtilen başvuru şartlarını taşıyıp taşımadığını kontrol eder. Eğer başvuru yapanın kimliğine (madde 61/1-a) veya tasarımın görsel anlatımına (madde 61/1-b) ilişkin bir eksiklik varsa başvuru sahibine eksiklikleri tamamlaması için bir aylık bir süre verir. 61. maddenin birinci fıkrasının diğer bentlerindeki unsurlar eksik ise eksikliklerin tamamlanması için başvuru sahibine iki aylık süre verilir.

61/1-a, b bentlerindeki eksiklikler başvurunun kesinleşme tarihine etkilemektedir fakat diğer bentlerdeki eksiklikler başvurunun kesinleşme tarihini etkilememektedirler. Buna göre; örneğin, başvurucu bir başvuruda başvurusu için madde 61'deki tüm unsurları tamamlamış fakat başvurunun ilgili bente uygun şekilde görsel anlatımını Kuruma sunmamış ise bu durumda bu eksikliği giderdiği tarih başvuru tarihi olarak kabul edilir.

Verilen süre içerisinde eksikliklerin tamamlanmaması durumunda ise, yukarıda grafikte görüldüğü üzere, başvuru reddedilir.

Şekli incelemenin kapsamı madde 64'ün birinci ve ikinci fıkralarında açıklanmıştır;

“ (1) Kurum, başvurunun 61 ila 63 üncü maddelerde belirtilen şartlara uygunluğunu inceler. İnceleme sonucunda 61 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde belirtilen şartlar bakımından herhangi bir eksikliğin olmadığına karar verilmesi hâlinde başvuru tarihi, başvurunun Kurum tarafından alındığı tarih itibarıyla kesinleşir.

(2) 61 ila 63 üncü maddeler uyarınca yapılan incelemede tespit edilen eksikliklerin süresi içinde giderilmesi hâlinde başvuru tarihi, başvurunun ilk yapıldığı tarih olarak kesinleşir. Ancak 61 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan bilgi ve belgelerle ilgili eksikliklerin süresi içinde giderilmesi hâlinde başvuru tarihi, bu eksikliklerin giderildiği tarih olarak kesinleşir."

C. İÇERİK YÖNÜNDEN İNCELEME

Şekli yönden inceleme tamamlandıktan sonra tasarımın içerik yönünden incelemesi yapılacaktır. Aşağıda ilgili fıkrada da görüleceği üzere bu aşamada tasarımın, diğer inceleme unsurlarının yanında, tasarım veya ürün tanımına uygunluğu, kamu düzenine uygunluğu ve yeni olup olmadığı incelenecektir.

Burada dikkat edilmesi gereken bir nokta var ki o da tasarımın ayırt edici olup olmadığı yönünde yapılan incelemedir. Tasarımın ayırt edici olup olmadığı incelemesi re'sen yapılmamaktadır. Ancak, tasarım yayınlandıktan sonra itiraz üzerine yapılan bir incelemedir.

Şekli incelemenin ardından başvuru esasa yönelik incelenedir. Bu incelemenin kapsamı SMK’nın 64. maddesinin 6. fıkrasında açıklanmıştır;

“Kurum;

a) Tasarım veya ürün tanımına uygun olmayan,

b) Kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı,

c) 3 üncü madde kapsamına girmeyen gerçek veya tüzel kişilerce yapılan,

ç) Paris Sözleşmesinin 2 nci mükerrer 6 ncı maddesi kapsamında yer alan hükümranlık alametleri ile bu kapsam dışında kalan ancak kamuyu ilgilendiren, dinî, tarihî ve kültürel değerler bakımından halka mal olmuş ve ilgili mercilerin tescil izni vermediği işaretlerin, armaların, nişanların veya adlandırmaların uygunsuz kullanımını içeren,

d) Yeni olmadığı tespit edilen, tasarım tescil taleplerini reddeder.”

D. YAYIN

Yapılan şekli ve içerik yönünden incelemenin ardından uygun görülen başvuru, tescil kararı verilerek sicilde yayınlanır. Üçüncü kişiler aşağıya eklediğimiz maddelere dayanarak tasarımın tesciline itiraz edebilirler. İtiraz sebepleri ilgili maddelerde detaylıca açıklanmıştır. Örneğin; tescil kararı yayınlanan tasarımının tasarım tanımına uygun olmadığı veya itiraz eden üçüncü kişinin bir fikri mülkiyet hakkını ihlal ettiği itirazı ileri sürülebilir. İtirazın yapılmasının ardından itiraz reddedilirse tasarım tescil edilir, itiraz kabul edilirse tasarım reddedilir. İtirazın kabul edilmesi durumunda başvuru sahibi, reddedilmesi durumunda ise üçüncü kişiler kararın bildirim tarihinden itibaren iki ay içerisinde YİDK'nın iptali davası açabilirler.

İlgili maddeler; SMK Madde 67, SMK Uygulama Yönetmeliği Madde 61, 62.

İtiraz

Üçüncü kişiler tescil kararının yayınlanmasından itibaren üç ay içerisinde karara itiraz edebilirler. SMK Madde 67;

“(1) Başvuru sahipleri, 64 üncü madde uyarınca verilen kararlara karşı, kararın bildirim tarihinden itibaren iki ay içinde gerekçeli ve yazılı olarak itiraz edebilir.

(2) Üçüncü kişiler tasarım tescilinin yayım tarihinden itibaren üç ay içinde ücretini ödeyerek tasarımın 55 inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarında yer alan tanımlara uygun olmadığı, 56 ncı ve 57 nci maddelerde belirtilen şartları taşımadığı, 58 inci maddenin dördüncü fıkrası ve 64 üncü maddenin altıncı fıkrasının (c) bendi kapsamında olduğu, başvurunun kötüniyetli olduğu ve bir fikri mülkiyet hakkının yetkisiz kullanımını içerdiği gerekçelerini ileri sürerek tescil belgesinin verilmesine yazılı olarak itiraz edebilir.

(3) İkinci fıkra kapsamında yapılan itiraza ilişkin ücretin ödenmemesi veya ödemeye ilişkin bilginin süresi içinde Kuruma sunulmaması hâlinde itiraz yapılmamış sayılır.”

YİDK İtirazı İncelemesi

İtiraz RED

Başvuru tescil edilir.

İtiraz KABUL

Başvuru reddedilir, tasarım koruması baştan itibaren hiç doğmamış sayılır.

YİDK incelemesine ilişkin detaylar, SMK Madde 68'de açıklanmıştır;

“(1) 67 nci maddeye göre yapılacak itirazlar, Kurul tarafından incelenir.

(2) 64 üncü madde uyarınca verilen kararlara karşı yapılan itirazların incelenmesi aşamasında ve gerekli görülen hâllerde başvuru sahibinin görüşü alınır.

(3) 67 nci maddenin ikinci fıkrası uyarınca yapılan itirazlar, görüşlerini açıklayabilmesi için başvuru sahibine bildirilir. İtiraz sahibinden, bildirim tarihinden itibaren bir ay içinde sunulmak üzere ek bilgi ve belge istenebilir. Bu süre içinde istenilen ek bilgi ve belgelerin sunulmaması hâlinde itiraz mevcut bilgi ve belgeler kapsamında değerlendirilir.

(4) (5) (6).”

E. TESCİL

Yukarıda belirtilen tüm aşamalar tamamlandığında tasarım tescil edilir. Tescil edilen tasarım, başta Sınai Mülkiyet Kanunu olmak üzere ilgili diğer mevzuat nezdinde tescilli tasarım korumasından faydalanacaktır. Tasarım koruması beş yıl boyunca devam edecektir, hak sahibi dilerse bu beş yılın sonunda tasarım korumasını yenileyerek bir beş yıl daha koruma elde edebilir. En fazla dört kez yenileme yapılabilir, yani bir tasarım en fazla yirmi beş yıl tescilli tasarım olarak korunabilir.

#TasarımTescili #DesignRegistration #EndüstriyelTasarım #IndustrialDesign #MarkaVePatent #IntellectualProperty #FikriMülkiyet #IPRights #PatentOfisi #PatentOffice #TasarımHukuku #DesignLaw #TasarımKoruması #DesignProtection #HukukiDestek #LegalSupport #TasarımBaşvurusu #DesignApplication #İnovasyon #Innovation